Kiểu cầu Cầu_La_Mã

Cầu La Mã được biết đến[4]
Quốc giaSố lượng
Châu Âu800
Ý460
Tây Ban Nha142
Pháp172
Đức130
Đại Anh129
Bồ Đào Nha114
Yugoslavia113
Thụy Sĩ111
Hy Lạp110
Hà Lan114
Bulgaria113
Luxemburg113
Albania112
Áo112
Bỉ112
Romania112
Hungary111
Châu Á174
Thổ Nhĩ Kỳ155
Syria117
Jordan115
Liban114
Israel112
Iraq111
Châu Phi157
Tunisia133
Algeria119
Libya115
Tổng cộng1931
Pons Fabricius ở Rome, ItalyCầu phao La Mã bắc qua sông Danube

Cũng giống như hầm và mái, người La Mã là những người đầu tiên nhận ra đầy đủ ích lợi của các vòm trong một công trình cầu.[5]

Pont du Gard là một phần của hệ thống máng dẫn nước (aqueduc) do đế chế La Mã xây dựng từ thế kỉ 1 và tồn tại gần như nguyên vẹn đến ngày nay,

Cầu vòm La Mã thường có hình bán nguyệt, mặc dù một số ít là phân đoạn của một cây cầu (như cầu Alconétar). Một vòm phân đoạn là một vòm ít hơn một hình bán nguyệt.[6] Ưu điểm của cây cầu vòm phân đoạn là nó cho phép một lượng lớn nước lũ chảy qua bên dưới, điều này sẽ ngăn cây cầu bị cuốn trôi trong trận lụt và cũng là để khối lượng cây cầu nhẹ hơn. Nhìn chung, các cây cầu La Mã có vòm chính hình nêm (voussoirs) có cùng kích thước và hình dạng. Người La Mã đã xây dựng cả hai nhịp đơn và nhiều cống vòm dài, như cầu Pont du Gard và cầu Segovia Aqueduct chẳng hạn. Những cây cầu của họ nổi bật trong thời kỳ ban đầu vì có thể mở cửa lũ, ví dụ như Pons Fabricius ở Rome (62 trước Công nguyên), đó là một trong những cây cầu lớn lâu đời nhất thế giới vẫn còn tồn tại. Các kỹ sư La Mã là những người đầu tiên cho đến trước khi cuộc cách mạng công nghiệp bùng nổ là những thợ xây duy nhất xây dựng những cây cầu bằng bê tông, mà họ gọi là opus caementicium. Bên ngoài thường được phủ bằng gạch hoặc đá, chẳng hạn như cây cầu Alcántara.

Người La Mã cũng xây dựng cầu vòm phân đoạn trong các công trình kiến trúc cầu của họ. Cầu Limyra dài 330 m nằm ở phía tây nam Thổ Nhĩ Kỳ có 26 vòm phân đoạn với tỷ lệ nhịp tăng trung bình là 5.3:1,[7] tạo cho cây cầu một mặt phẳng bất thường vượt trội trong hơn một thiên niên kỷ. Cây cầu Trajan bắc qua sông Danube nổi bật với các vòm phân đoạn mở rộng làm bằng gỗ (dựng đứng trên các trụ bê tông cao 40 m). Đây là cây cầu vòm dài nhất trong một nghìn năm cả về chiều dài nhịp và tổng chiều dài, trong khi cây cầu La Mã còn tồn tại dài nhất là Puente Romano dài 790 m tại Mérida.

Cây cầu La Mã Karamagara ở Cappadocia có thể là cây cầu còn sót lại và cũng là sớm nhất của loại cầu có hình vòm nhọn.[8]

Hình dạng vòm

Những cầu vòm thời La Mã cổ đại chịu ảnh hưởng của quan niệm cổ xưa về hình dạng lý tưởng của vòng tròn, nhất là một vòng tròn đầy đủ, với vòm đá tiếp nối dưới lòng đất. Một ví dụ điển hình là cầu Pons Fabricius ở Rome. Do đó, các cây cầu La Mã được xây chủ yếu với các vòm hình bán nguyệt, hoặc, ở mức độ thấp hơn là vòm phân đoạn.[9][10] Các thiết kế vòm phân đoạn tập trung ở Đông Bắc nước Ý, nhưng cầu kiểu này cũng nằm rải rác trên toàn bộ đế chế, nhứ Cầu Limyra, Cầu AlconétarPonte San Lorenzo là những ví dụ điển hình. Ngoài ra, còn có một số cầu xây theo kiểu dạng vòm khác, trong một số trường hợp do chỉ còn là phế tích nên rất khó xác định. Sau thời cổ đại, các cầu xuất hiện dạng vòm nhọn.

Các đặc điểm điển hình

Puente Romano, Mérida, Tây Ban Nha. Với chiều dài tổng thể 792 m và vẫn đang được sử dụng, là cây cầu La Mã lớn nhất còn sót lại.
  • Nhiều cầu rộng hơn 5 mét
  • Hầu hết trong số đó có độ dốc nhẹ
  • Nhiều cầu xâu theo kiểu Rustication
  • Nhiều cầu xây theo kiểu có xen kẽ một lớp đá hình chữ nhật được đặt theo chiều dọc và lớp tiếp theo có các đầu hướng ra ngoài
  • Đá liên kết với điểm khớp nối hoặc thanh kim loại
  • Được thụt vào đá để giữ các công cụ kẹp

(Nguồn Traianus - Một nỗ lực để xác định Cầu La Mã được xây dựng ở Hispania)

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Cầu_La_Mã ftp://imgs.ebuild.com/woc/M880252.pdf http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Pl... http://www.iath.virginia.edu/rome/Journal2TaylorNe... http://archive1.village.virginia.edu/spw4s/RomanFo... http://www.livius.org/pn-po/pontes_longi/pontes_lo... https://books.google.com/books?id=2-McCgAAQBAJ&pg=... https://books.google.com/books?id=5Pyh1YlfFCIC&pg=... https://books.google.com/books?id=oXlii1KgDngC&pg=... https://books.google.com/books?id=xX1JAAAAYAAJ&pg=... https://www.concreteconstruction.net/how-to/constr...